فروشگاهمقالات علمی
دکستروز چیست و چه کاربردهایی دارد
آذر
در پاسخ به سوال دکستروز چیست؟ اکثر مردم به شما خواهند گفت که دکستروز همان گلوکز است. و حق با آنهاست زیرا دکستروز ترکیب شیمیایی مشابه گلوکز دارد. دکستروز در دو نوع مونوهیدرات و بدون آب موجود است. که دارای کاربردهای مختلفی در صنایع است که در ادامه توضیح داده میشود.
برای مشخص کردن این موضوع، دکستروز راه دیگری برای حضور گلوکز در طبیعت است. رایج ترین منبع دکستروز که به طور طبیعی در بسیاری از گیاهان یافت می شود، نشاسته ذرت است.
دکستروز همچنین توسط ورزشکاران برای انرژی فوری و در بخش های مراقبت های بهداشتی برای افزایش قند خون و تامین آب و انرژی اضطراری استفاده می شود.
واحدهای گلوکز می توانند به دو شکل وجود داشته باشند: به شکل “D” یا “L”، که تصاویر آینه ای هستند که نمی توانند روی هم قرار گیرند. و در بین شیمیدانان به عنوان “ایزومرهای استریوئیزومر” شناخته می شوند. از آنجایی که دکستروز و گلوکز هر دو D-گلوکز هستند. در واقع دقیقاً مشابه هستند و دکستروز رایج ترین نوع گلوکز است.
دکستروزبه عنوان یک شیرین کننده مغذی طبقه بندی می شود، به این معنی که در مقایسه با شیرین کننده های با شدت بالا ، که معمولاً غیر مغذی هستند یا محتوای بسیار کم کالری دارند، دارای کالری قابل توجهی است.
انواع دکستروز
دکستروز مونوهیدرات یا یک آبه یکی از دو مشتق دکستروز است. که در صنایع غذایی استفاده می شود. و مشتق دیگر دکستروز بدون آب است. دکستروز مونوهیدرات به عنوان شیرین کننده در قنادی ها، شیرینی پزی، دسرها و نوشیدنی ها و به عنوان یک افزودنی در داروها و مکمل ها استفاده می شود. قدرت شیرین کنندگی کمتری نسبت به شکر دارد و در محلول شفاف حل می شود. و انعطاف پذیری طعم و رنگی را فراهم می کند که تولیدکنندگان برای طیف گسترده ای از محصولات تمایل دارند.
هند، چین، استرالیا و ایالات متحده آمریکا تولیدکنندگان عمده دکستروز هستند. دکستروزمونوهیدرات از تجزیه نشاسته ذرت ساخته میشود. نشاسته از دانه ها/دانه های ذرت از طریق آسیاب مرطوب در فرآیند زیر استخراج می شود:
- دانه های ذرت نرم شده تا دمای بالا حرارت داده می شوند و برای تولید دوغاب آسیاب می شوند.
- جوانه روغن، پروتئین ها و سایر ناخالصی ها فیلتر می شوند بنابراین فقط نشاسته مایع باقی می ماند.
- نشاسته مایع شده توسط آنزیم آمیلاز هیدرولیز شده (با آب تجزیه می شود.) و در مخازن بزرگ شیرین سازی به مولکول های دکستروز تبدیل میگردد.
- دکستروز تصفیه و کم آب می شود.
دکستروز بدون آب چیست؟
اگر با ریشه شناسی یونانی آشنایی داشته باشید. متوجه شده‌اید که دکستروز بی آب ترکیبی است که حاوی مولکول آب نیست. در صنعت تولید، دکستروزبدون آب حاوی کمتر از 1٪ رطوبت در مقایسه با مونوهیدرات که حاوی کمتر از 10٪ است.
کاربردهای دکستروز مونوهیدرات و بدون آب در صنایع غذایی
دکستروز علاوه بر اینکه به عنوان یک شیرین کننده عمل می کند. همچنین به عنوان یک ماده نگهدارنده نیز عمل می کند. ماندگاری محصولات را افزایش می دهد و به عنوان یک عامل ضد جوش عمل می کند. همچنین در طیف گسترده ای از محصولات از جمله شیرینی پزی، نوشیدنی و داروسازی و محیط کشت استفاده می شود.
نوع‌دکستروز مورد استفاده بستگی به کیفیت مورد نظر در محصول نهایی دارد. به عنوان مثال، نوع بی آب ممکن است در محصولات پخته‌شده استفاده شود تا بافت مرطوب خود را حفظ کند. در حالی که حالت مونوهیدرات آن به رنگ پوسته و بافت برخی از محصولات پخته‌شده کمک می کند.
“DE” در صنایع غذایی به چه معناست؟
در تولید شیرین کننده های مغذی، زنجیره های نشاسته ای که دوغاب را تشکیل می دهند. باید به واحدهای قند کوتاه تری‌شکسته شوند. این منجر به نمایه ای از واحدهای قند کوتاه تر (کاهنده) و طولانی تر (غیر کاهنده) می شود.
قندهای کاهنده مسئول طیف وسیعی از ویژگی ها (از جمله شیرینی و واکنش پذیری) هستند و در مجموع، این پروفایل قند به عنوان “معادل‌دکستروز” یا “DE” اندازه گیری می شود.
دکستروز یک قند کاهنده است و به صورت پودر معمولا دارای DE بیشتر از 90 است. در حالی که شربت ها دارای مخلوطی از قندهای کاهنده و غیرکاهنده هستند. بنابراین معمولاً DE بین 37 تا 44 برای صنایع غذایی دارند.
چرا تولیدکنندگان مواد غذایی از دکستروز به جای شکر استفاده می کنند؟
- می‌تواند به‌عنوان یک ماده نگهدارنده و ضد تشکیل عمل کند. و به ایجاد حس بهتر در دسرها و همچنین ویژگی‌های ارگانولپتیک آن کمک میکند. یعنی جنبه‌هایی از غذا که نحوه درک شما از آن را تعیین میکند، که باعث بهبود رنگ، بافت و طعم میشود.
- سطح شیرینی کمتری نسبت به شکر تصفیه‌شده دارد. که طعم ملایم تری را ایجاد می کند که مورد نظر برخی تولید کنندگان است.
- به یک محلول شفاف و با کدورت کم (کدری) رقیق می شود که امکان استفاده بیشتر در طیف وسیعی از محصولات را فراهم می کند.
- هزینه رقابتی است.
دکستروز در بدن چه می کند؟
این ماده مانند گلوکز خالص در بدن رفتار می کند.
تمام غذاها توسط بدن به گلوکز تبدیل می شوند. برخی از آنها با سرعت بیشتری نسبت به سایرین در این چرخه تبدیل میشوند. دکستروز به سرعت به گلوکز (قند خون ) تبدیل می شود و دارای شاخص گلیسمی (GI) بالایی است. (مقیاسی که اندازه گیری می کند که یک غذا یا نوشیدنی چقدر سریع سطح قند خون را افزایش می دهد.)
این به این دلیل است که دکستروز فقط یک مولکول دارد. بنابراین هیچ زنجیره‌ای برای شکستن بدن وجود ندارد. مولکول‌های زنجیره‌ای طولانی‌تر، مانند پروتئین‌ها، مدت بیشتری طول می‌کشد تا توسط بدن تجزیه شوند و در نتیجه باعث نمی‌شوند که قند خون مانند مولکول‌های منفرد مانند دکستروز بالا برود.
مانند همه قندهای ساده، دکستروز طعم شیرینی دارد که مغز ما آن را “پاداش” می داند. این باعث می شود که به دنبال طعم دلپذیر آن باشیم و بیش از آنچه در غیر این صورت ممکن است بخوریم.(پدیده‌ای که با اعتیاد مقایسه شده است.)
کاربردهای دکستروز مونوهیدرات و دکستروز بدون آب
در صنایع مختلف با توجه به نیاز از دکستروز مونوهیدرات یا بدون آب استفاده میشود. در ادامه تعدادی از کاربردهای دکستروز عنوان شده است.
برای بهبود طعم غذا و نوشیدنی
این ماده را در فهرست مواد غذایی بسیاری از غذاهای فرآوری‌شده مشاهده خواهید کرد. این ماده به دلیل طعم بسیار شیرین، طعم و مزه دلپذیری به غذاهای ساده و مواد ارزان‌تر می‌دهد. این به توضیح افزایش دکستروز در تولید مواد غذایی تجاری کمک می کند.
همچنین به بسیاری از غذاهای خوش طعم اضافه می شود تا به پنهان کردن محتوای نمک زیاد کمک کند، زیرا شیرینی دکستروز طعم شور را متعادل می کند.
به عنوان نگهدارنده
دکستروز کشت‌شده نوعی نگهدارنده است که از رشد کپک و مخمر در محصولات غذایی جلوگیری می کند و عمر مفید آنها را افزایش می دهد. یک از مواد تشکیل دهنده محیط کشت TSI آگار و سابرود دکستروز آگار میباشد.
دکستروز کشت‌شده قبلا به عنوان نگهدارنده 280 (اسید پروپیونیک) شناخته میشد. و محصول جانبی تخمیر قند یا شیر در کنار باکتری های پروبیوتیک است.
در بخش های مراقبت های بهداشتی
از آنجایی که دکستروز به راحتی توسط بدن جذب می شود. بدون نیاز به خوردن یا نوشیدن، انرژی سریعی را برای بیماران فراهم میکند. این در تنظیمات مراقبت های ویژه مفید است، جایی که اغلب به صورت داخل وریدی (IV) به عنوان بخشی از تغذیه تزریقی جزئی یا کامل استفاده می شود.
از دیگر کاربردهای دکستروز استفاده در ژل‌ها، قرص‌ها یا تزریق‌ها برای افزایش قند خون در مواردی مانند افراد مبتلا به دیابت است. بسیاری از افراد مبتلا به دیابت یا هیپوگلیسمی (قند خون بسیار پایین) قرص‌دکستروز را برای مبارزه با قند خون پایین از طریق دهان مصرف می کنند.
برای کمک به سوخت گیری بعد از ورزش
یکی دیگر از کاربردهای دکستروز در نوشیدنی های ورزشی، قرص ها و ژل های آبرسانی و انرژی زا است. این ماده دارای انرژی متراکم است و به دلیل توانایی آن برای ورود سریع به جریان خون، می تواند به پر کردن ذخایر گلیکوژن کمک کند. این امر به ویژه برای ورزشکاران استقامتی و مسافت های طولانی مانند دوچرخه سواران، دوندگان ماراتن یا ورزشکاران سه گانه مهم است.
انتقادات و پیشنهادات کاربران گرامی
برای مطالعه سایر مقالات علمی و پزشکی به بخش مقالات وبسایت مستر آزما مراجعه نمایید.
در صورت نیاز به مطالعه مقاله ای خاص به کارشناسان ما اطلاع دهید تا مقاله را برای شما روی سایت قرار دهند.
نظرات خود را با ما به اشتراک بگذارید
